Prawo do odliczenia VAT od wydatków związanych z integracją pracowników

Spółka zorganizowała spotkanie szkoleniowo-integracyjne dla pracowników, podczas którego odbyły się warsztaty barmańskie. W ramach warsztatów miał miejsce pokaz przygotowania drinków, zawody w ich przyrządzaniu oraz przekazanie nagród dla najlepszej drużyny. Faktura została wystawiona na usługę o nazwie "pokaz barmański". Z załącznika do faktury wynika co dokładnie składało się na usługę (np. alkohol, przekazanie nagród). Nie ma jednak podziału kwotowego. Czy spółce przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku VAT?

Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi w takim zakresie, w jakim nabywane towary i usługi służą działalności opodatkowanej. Związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. O związku bezpośrednim mówimy między innymi wtedy, gdy nabywane towary lub usługi są przeznaczone do dalszej odsprzedaży bądź służą wytworzeniu towaru handlowego, przyczyniając się w efekcie do wygenerowania sprzedaży opodatkowanej. Charakter pośredni wystąpi z kolei, jeżeli poniesione wydatki wpływają ogólnie na funkcjonowanie przedsiębiorstwa powodując powstanie obrotu opodatkowanego.

Warto w tym miejscu powołać interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 września 2017 r., nr 0114-KDIP4.4012.244.2017.1.AKO. Spółka organizowała na rzecz swoich pracowników wyjazdy szkoleniowo-integracyjne. Otrzymała fakturę na usługę organizacji całego wydarzenia, wraz z dołączonym kosztorysem. W opinii organu usługi dodatkowe w zakresie rozrywki (tj. impreza taneczna z formułą open baru, sesje zdjęciowe, występy artysty) nie stanowiły elementu kompleksowej usługi organizacji szkolenia. Ich celem było zaspokojenie potrzeb osobistych uczestników w czasie wolnym oraz uatrakcyjnienie pobytu. Zatem, w tym zakresie spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Jednocześnie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 września 2018 r., nr 0112-KDIL1-1.4012.431.2018.4.MJ organ uznał, że zakup alkoholu na rzecz pracowników nie jest częścią składową kompleksowej usługi organizacji wyjazdu szkoleniowo-integracyjnego i nie służy działalności opodatkowanej. Natomiast w pozostałym zakresie, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT, gdyż jak twierdził wnioskodawca organizacja wyjazdu przyczyniła się do wzrostu motywacji związanej z realizacją obowiązków służbowych, poprawy komunikacji w zespole i atmosfery pracy, przekładając się w dalszej perspektywie na wzrost sprzedaży opodatkowanej.

Odnosząc się do przedstawionego przez Czytelnika pytania, w pierwszej kolejności ocenić więc należy czy mamy do czynienia ze świadczeniem złożonym, a następnie czy nabycie służy działalności opodatkowanej. Jak wynika z powołanej wyżej interpretacji: "(...) z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej. (...)"

Zgodnie z internetowym wydaniem "Słownika języka polskiego" PWN (www.sjp.pwn.pl), przez warsztaty rozumie się "zajęcia praktyczne doskonalące jakąś umiejętność". Skoro, jak wskazał Czytelnik, istotą nabycia nie było tylko obejrzenie pokazu przygotowywania drinków, lecz czynny udział w warsztatach oraz nabycie pewnych umiejętności, to w opinii redakcji wskazana na fakturze usługa o nazwie "pokaz barmański" stanowi świadczenie kompleksowe. W podstawie opodatkowania usługi należy więc uwzględnić koszty alkoholu, gdyż urządzenie pokazu przygotowania drinków (np. wskazanie składników, ich proporcji itp.) bez tego elementu nie byłoby możliwe. Ponadto, zdaniem redakcji, wzbudzenie zainteresowania uczestników i zmotywowanie ich do aktywnego udziału w pokazie poprzez organizację konkursu z nagrodami stanowi środek do pełnego zrealizowania usługi głównej.

Przechodząc do kwestii odliczenia podatku naliczonego, należy rozpatrzyć kilka możliwych scenariuszy. Prawo do odliczenia VAT z tytułu powyższego nabycia przysługuje niewątpliwie, jeśli pracodawca jest np. firmą z branży gastronomicznej, a w pokazie uczestniczą pracownicy mający kontakt z klientem (kelnerzy, barmani itp.). Udział w pokazie (warsztatach) przyczynia się do wzrostu kompetencji pracowników, poziomu obsługi klienta, co wpływa z kolei na wysokość sprzedaży opodatkowanej.

Gdyby taka sytuacja nie miała miejsca, należałoby ocenić czy organizacja tego typu imprezy miała na celu zmotywowanie oraz integrację zespołu. Jeśli żadna z powyższych przesłanek nie występuje, a nabycie usługi "pokazu barmańskiego" była wyłącznie formą uatrakcyjnienia pobytu w czasie wolnym podczas pobytu szkoleniowego i zaspokojenia potrzeb prywatnych uczestników, to podatnikowi nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Reasumując

Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje pod warunkiem, że nabyta przez pracodawcę usługa przyczynia się do wzrostu kompetencji pracowników (w zakresie realizowanych przez nich zadań służbowych) lub ma na celu poprawę komunikacji, integrację zespołu oraz motywację uczestników do efektywnej pracy.