Wysokość odliczenia VAT z tytułu nabycia pojazdu samochodowego

Spółka kupiła samochód ciężarowy (z jednym rzędem siedzeń i oddzieloną "budą"). W dowodzie rejestracyjnym widnieje adnotacja, że jest to samochód ciężarowy. Czy trzeba robić dodatkowe badanie techniczne w stacji diagnostycznej aby odliczać VAT w 100% z tytułu nabycia i użytkowania tego samochodu? [pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 1484501]

Komentarz 1

Tak, jeżeli jest to pojazd do 3,5 tony.

Komentarz redakcji

Podatnik może, co do zasady, odliczać 50% VAT od wydatków na pojazdy samochodowe (tj. pojazdy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony).

Może on jednak odliczać całą kwotę VAT od wydatków związanych z tymi samochodami. Za takie pojazdy uznano m.in. pojazdy o konstrukcji wskazującej na ich podstawowe przeznaczenie do celów gospodarczych, wykluczającej ich użycie do celów prywatnych lub powodującej, że ewentualny użytek do celów prywatnych będzie nieistotny (przeznaczone typowo do przewozu ładunków lub wykorzystania zgodnie ze swoim przeznaczeniem gospodarczym). Do takich pojazdów - zgodnie z art. 86a ust. 9 ustawy - zaliczamy m.in.:

1) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:

klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub
z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;

2) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,

3) pojazdy specjalne, które spełniają również warunki zawarte w odrębnych przepisach.

Spełnienie wymagań dla pojazdów wymienionych w pkt 1 i 2 stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań (art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy).

Zatem w świetle obowiązujących przepisów uznać należy, że w opisywanej sytuacji podatnikowi przysługuje pełne odliczenie VAT z tytuły nabycia i użytkowania przedmiotowego samochodu, pod warunkiem przeprowadzenia przez okręgową stację kontroli pojazdów dodatkowego badania technicznego. Przeprowadzenie takiego badania powinno być potwierdzone wydanym przez tę stację zaświadczeniem oraz dowodem rejestracyjnym z właściwą adnotacją o spełnieniu ustawowych wymagań.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że organy podatkowe twierdzą, że dodatkowe badanie techniczne potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez okręgową stację kontroli pojazdów i adnotacja w dowodzie rejestracyjnym powinny zostać uzyskane niezwłocznie po zakupie pojazdu, nie później jednak niż do czasu złożenia deklaracji za dany okres rozliczeniowy. Tak przykładowo uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 12 czerwca 2023 r., nr 0112-KDIL1-2.4012.116.2023.2.AS, w której czytamy: "(...) W przypadku niewykonania dodatkowego badania technicznego do czasu złożenia deklaracji VAT za okres, w którym nastąpi nabycie pojazdów uznaje się, że pojazd nie mieści się w katalogu pojazdów wskazanych w art. 86a ust. 9 ustawy, czyli pojazdów, które ze względu na swoją konstrukcję ustawowo uznawane są za pojazdy wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej. Oznacza to, że w stosunku do takiego pojazdu zastosowanie znajdą zasady ogólne. Odliczenie podatku VAT w pełnej wysokości uzależnione wówczas będzie od spełnienia warunków wskazanych w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy (...)".

Z takim stanowiskiem nie zgadzają się sądy administracyjne. Przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 11 stycznia 2023 r., sygn. akt I FSK 882/19 uznał, że w przypadku pojazdu samochodowego, którego cechy konstrukcyjne wykluczają jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, prawo do pełnego odliczenia VAT jest uzależnione jedynie od cech tego pojazdu, a nie od przeprowadzenia badania technicznego i uzyskania wpisu w dowodzie rejestracyjnym.

Jednakże, jak już wyżej wykazano, w świetle wyjaśnień organów podatkowych, odliczenie podatku VAT w pełnej wysokości z tytułu wydatków związanych z pojazdem samochodowym przez podatnika bez uzyskania zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym potwierdzającym spełnienie wymagań wynikających z ustawy o VAT może zostać zakwestionowane.