Odliczenie podatku VAT z faktury zawierającej zawyżoną stawkę VAT

Czy czynnemu podatnikowi VAT przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT z faktury zawierającej błędną, zawyżoną stawkę VAT (w wysokości 23% zamiast 8%)?

Czynny podatnik VAT ma prawo odliczać VAT od zakupu towarów i usług w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika (art. 86 ust. 1 i 2 ustawy o VAT). Jednocześnie realizacja tego prawa została obwarowana wieloma ograniczeniami ustawowymi określonymi w art. 88 ustawy o VAT.

Przykładowo w art. 88 ust. 3a pkt 4b wskazano, że nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością.

Organy podatkowe uważają, że otrzymanie faktury z zawyżoną kwotą podatku VAT nie zostało jednak wyszczególnione w katalogu ograniczeń wymienionych w ww. art. 88 ustawy o VAT. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 20 października 2023 r., nr 0114-KDIP1-2.4012.361.2023.1.SST wyjaśnił: "(...) Analiza (...) art. 88 ustawy prowadzi do wniosku, że w dyspozycji tego przepisu, jako przesłanki wyłączającej prawo nabywcy (podatnika) do odliczenia podatku naliczonego, nie ujęto przypadku, gdy podatek naliczony wynika z faktury dokumentującej nabycie towarów lub usług, które podlegają opodatkowaniu inną niż przyjęta przez sprzedawcę (wyższą bądź niższą) stawką podatku od towarów i usług. W takiej sytuacji, podatnik zachowuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wykazanego na takiej fakturze (...)".

W rozpatrywanej sprawie organ podatkowy ostatecznie uznał, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie otrzymanych faktur (z błędną stawką podatku 23%) za usługi nabywane od lokalnych dostawców na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, gdyż przypadek ten nie podlega pod wyłączenia z art. 88 ustawy o VAT. Powyższe potwierdził również Dyrektor KIS w interpretacjach indywidualnych z dnia 10 stycznia 2023 r., nr 0114-KDIP4-1.4012.709.2022.1.BS czy z dnia 23 października 2023 r., nr 0114-KDIP1-2.4012.378.2023.1.SST.

Należy jednak pamiętać, że w przypadku, gdy sprzedawca wystawi fakturę korygującą (w stosunku do faktury z zawyżoną stawką VAT), to wówczas Czytelnik zobowiązany będzie do korekty podatku naliczonego. Do takich wniosków doszedł przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 13 września 2021 r., nr 0112-KDIL1-1.4012.451.2021.1.AR. Termin rozliczenia takiej korekty in minus przez nabywcę został uregulowany w art. 86 ust. 19a i 19d ustawy o VAT.

Reasumując

Zastosowanie przez wystawcę faktury zawyżonej stawki podatku nie pozbawia podatnika (nabywcy) prawa do odliczenia podatku naliczonego. Zatem w przedstawionej sytuacji podatnik (nabywca) może odliczyć VAT, pomimo że wystawca faktury zastosował zawyżoną stawkę VAT (23% zamiast 8%), przy założeniu spełnienia pozostałych warunków uprawniających do skorzystania z prawa do odliczenia VAT.