Poradnik VAT nr 18 (378) z dnia 20.09.2014
Termin odliczenia VAT w pytaniach Czytelników
Od 1 stycznia 2014 r. termin odliczenia VAT przez nabywcę zależy głównie od momentu powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy. Zgodnie bowiem z ogólną regułą przyjętą w art. 86 ust. 10 ustawy o VAT prawo do odliczenia podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Trzeba jednak pamiętać o tym, że w przypadku odliczenia VAT zarówno z faktury z tytułu nabycia towarów/usług, jak i z tytułu dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru/wykonaniem usługi, odliczenie to nie może nastąpić wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę (art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT).
Oznacza to, że aby ustalić właściwy okres rozliczeniowy, w którym podatnik ma prawo skorzystać z odliczenia podatku naliczonego nie wystarczy sam fakt nabycia towaru/usługi (uiszczenia przedpłaty, zaliczki, zadatku, raty na poczet przyszłej dostawy towarów/wykonania usługi) i powstania obowiązku podatkowego z tego tytułu u dostawcy (usługodawcy). Konieczne jest także dysponowanie przez nabywcę fakturą potwierdzającą to nabycie (uiszczenie przedpłaty, zaliczki, zadatku, raty). Oba ww. warunki muszą zostać spełnione łącznie.
Z powyższego więc wynika, że nabywca – aby dokonać odliczenia VAT naliczonego – musi ustalić, w którym momencie od danej transakcji sprzedawca (usługodawca) jest zobowiązany wykazać VAT należny. Reguła ta też odnosi się do zapłaty zaliczek, zadatków i rat, jeśli z ich tytułu powstał obowiązek podatkowy. Dodać należy, że w sytuacji gdy podatnik uiszcza zaliczki na poczet nabywanych towarów/usług, to prawo do odliczenia VAT przysługuje mu w takiej części, w jakiej zapłacił zaliczkę.
Co do zasady obowiązek podatkowy w VAT powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi (art. 19a ust. 1 ustawy o VAT). W przypadku dostawy towarów dla ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego podstawowe znaczenie ma możliwość faktycznego dysponowania rzeczą przez nabywcę, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Zaś w przypadku usług o faktycznym wykonaniu usługi decyduje jej charakter, a ten zazwyczaj zostaje określony poprzez umowne postanowienia stron. One to bowiem decydują, z chwilą dokonania jakich czynności należy uznać daną umowę za wykonaną – chyba, że chwila ta określana jest przez przepisy prawa regulujące dany rodzaj usługi (vide: wyrok WSA w Warszawie z dnia 17 grudnia 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 1038/09, orzeczenie prawomocne).
Natomiast w myśl art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi podatnik otrzymał całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Warto też zwrócić uwagę na treść art. 19a ust. 3 ustawy o VAT, który stanowi, że usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Ustawodawca przyjął więc z tytułu świadczenia usług ciągłych "umowny" moment powstania obowiązku podatkowego z uwagi na trudności związane z określeniem dokładnej daty, w której dochodzi do wykonania ww. usług (są one bowiem realizowane nieustannie). Dla określenia tego momentu nie ma znaczenia ani data wystawienia faktury, ani termin płatności. Decyduje w tym przypadku upływ przyjętego okresu rozliczeniowego, do którego odnoszą się płatności lub rozliczenia wynikające z zawartej umowy.
Dodatkowo należy zauważyć, że w myśl art. 106i ust. 1 ustawy o VAT fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę. A jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy (art. 106i ust. 2 ustawy). Ponadto, faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi (art. 106i ust. 7 pkt 1 ustawy) i otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty (art. 106i ust. 7 pkt 2 ustawy). Tym samym może się zdarzyć tak, że faktura zostanie wystawiona przez sprzedawcę przed powstaniem obowiązku podatkowego i nabywca będzie w jej posiadaniu również przed jego powstaniem. W tej sytuacji nie będzie możliwości odliczenia VAT z takiej faktury dopóki nie powstanie obowiązek podatkowy z tytułu transakcji udokumentowanej tą fakturą.
1. Otrzymanie faktury przed powstaniem obowiązku podatkowego
W dniu 17 lipca 2014 r. otrzymaliśmy fakturę za utrzymanie domeny za okres od 11 lipca 2014 r. do 10 lipca 2015 r. Faktura ta została wystawiona w dniu 14 lipca 2014 r. z datą sprzedaży 10 lipca 2015 r. i terminem płatności 4 sierpnia 2014 r. Płatność z tej faktury uregulowaliśmy przelewem w dniu 31 lipca 2014 r. Kiedy możemy odliczyć VAT: z chwilą dokonania przez nas zapłaty (tj. w lipcu 2014 r.), czy też w momencie, kiedy sprzedawca otrzymał od nas pieniądze (a więc prawdopodobnie w sierpniu 2014 r.)?
W sytuacji opisanej w pytaniu obowiązek podatkowy powstał na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, tj. z chwilą otrzymania przez sprzedawcę całości zapłaty przed wykonaniem ww. usługi (przyjmujemy, że usługa zostanie wykonana z dniem określonym na fakturze jako data sprzedaży, czyli 10 lipca 2015 r.). Prawdopodobnie usługodawca otrzymał zapłatę (zaliczkę) za ww. usługę w sierpniu 2014 r., zaś nabywca był w posiadaniu faktury dokumentującej tę usługę już w lipcu 2014 r. Zatem Czytelnik może odliczyć VAT naliczony dopiero w rozliczeniu za sierpień 2014 r. (chyba że usługodawca otrzymał należność z ww. faktury w lipcu 2014 r., to wtedy odliczenie VAT będzie możliwe również w lipcu 2014 r.). Z tym, że nawet jeśli okazałoby się, że zapłata za ww. usługę wpłynęła na konto sprzedawcy w lipcu 2014 r., to i tak odliczenie podatku naliczonego może zostać dokonane w sierpniu 2014 r. (stosownie do treści art. 86 ust. 11 ustawy o VAT).
Zauważyć należy, że faktura z 14 lipca 2014 r. dokumentująca sprzedaż usługi, która zostanie wykonana dopiero z dniem 10 lipca 2015 r. jest w rzeczywistości fakturą zaliczkową stwierdzającą otrzymanie przed wykonaniem usługi całości zapłaty za utrzymanie domeny.
W dniu 17 lipca 2014 r. otrzymaliśmy fakturę za odnowienie kwalifikowanego certyfikatu o okresie ważności 2 lata. Faktura ta została wystawiona w dniu 14 lipca 2014 r. z datą sprzedaży 11 lipca 2014 r. i terminem płatności 28 lipca 2014 r. Płatność z tej faktury uregulowaliśmy przelewem w dniu 31 lipca 2014 r. Kiedy możemy odliczyć VAT z tej faktury?
Z pytania wynika, że w lipcu 2014 r. doszło do wykonania usługi udokumentowanej fakturą (przyjmujemy za prawidłową datę wskazaną na fakturze jako datę sprzedaży). Nabywca otrzymał przedmiotową fakturę również w lipcu 2014 r., a zatem może zrealizować przysługujące mu prawo do odliczenia VAT najwcześniej w lipcu 2014 r. Ponadto należy zauważyć, że skoro usługa została wykonana w dniu 11 lipca 2014 r., a zapłata za tę usługę nastąpiła przelewem 31 lipca 2014 r. (a więc już po wykonaniu usługi) nie mamy w tej sytuacji do czynienia z zaliczką uiszczaną przed wykonaniem usługi.
Zawarliśmy umowę, na mocy której usługodawca zobowiązał się, że od lipca do listopada (w 8. dniu każdego miesiąca) nastąpi wysyłka naszej reklamy do odbiorców za pośrednictwem e-maila. W umowie należność za ww. usługę została określona na łączną kwotę 7.000 zł netto i podane zostały dwa terminy płatności: 30 września 2014 r., w którym mamy wpłacić 3.500 zł + VAT oraz 30 listopada 2014 r. (3.500 zł + VAT). Następnie w dniu 8 lipca 2014 r. została wystawiona przez sprzedawcę faktura na kwotę 7.000 zł netto + VAT z terminem płatności na 22 lipca 2014 r. Kiedy możemy odliczyć VAT? W którym momencie powstaje obowiązek podatkowy: według daty wystawienia faktury czy zgodnie z zawartą umową?
Z pytania nie wynika wprost, kiedy Czytelnik otrzymał fakturę dokumentującą usługę reklamową, ale z uwagi na termin jej wystawienia przyjmujemy, że dysponował on przedmiotową fakturą w lipcu 2014 r. Dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wykonania ww. usługi nie ma znaczenia ani data wystawienia faktury, ani termin płatności wskazany w zawartej między stronami umowie. O powstaniu obowiązku podatkowego w tym zakresie decyduje bowiem wykonanie usługi bądź uiszczenie przedpłaty, zaliczki, zadatku lub raty na poczet tej usługi. Jeśli faktycznie do zapłaty całości należności za ww. usługę doszło w lipcu 2014 r. (czyli zgodnie z terminem wyznaczonym na fakturze), to obowiązek podatkowy powstał w lipcu z tytułu zaliczki uiszczonej na poczet usług świadczonych w miesiącach od sierpnia 2014 r. do listopada 2014 r. (tj. 8. dnia każdego z tych miesięcy). W przypadku usługi polegającej na rozesłaniu reklamy za pośrednictwem e-maila w dniu 8 lipca 2014 r. obowiązek podatkowy również powstał w lipcu, ale nie w związku z zapłatą zaliczki na poczet usługi, a z dniem wykonania tej usługi. Przy ww. założeniach – Czytelnik może odliczyć VAT z faktury z dnia 8 lipca 2014 r. w rozliczeniu za lipiec. Zaś jeśli zapłata należności za ww. usługę nastąpiła w terminach wynikających z zawartej umowy, to dokonane w tych terminach płatności należy przyporządkować do wykonanych usług w poszczególnych miesiącach jako zapłatę za ww. usługi lub zaliczkę na poczet tych usług.
W jakim terminie można odliczyć VAT za zakup certyfikatu bezpiecznego podpisu elektronicznego, karty CryptoCard, czytnika kart kryptograficznych oraz za przedłużenie/odnowienie ważności certyfikatu kwalifikowanego? Certyfikat jest kupiony na okres 1 roku bądź 2 lat. Zaś faktura jest wystawiana z terminem płatności przypadającym 30. dnia od otrzymania faktury (kwota do zapłaty stanowi całą wartość zakupu). Na fakturze nie ma podziału na poszczególne okresy, za które będzie dokonywana płatność. Ponadto w umowie jest zapisane, że strony przyjmują, że dniem spełnienia świadczenia upoważniającego do wystawienia faktury jest dzień wytworzenia certyfikatu.
Dla momentu powstania prawa do odliczenia VAT z wystawionej faktury istotne jest ustalenie okresu rozliczeniowego, w którym Czytelnik otrzymał przedmiotową fakturę oraz w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu wykonania ww. usługi (oba te warunki muszą zostać spełnione łącznie, aby mógł zrealizować przysługujące mu prawo do odliczenia VAT). W kwestii obowiązku podatkowego – zdaniem redakcji – należy przyjąć, że do wykonania ww. czynności doszło zgodnie z ustaleniami zawartymi między stronami w umowie, a więc z chwilą wytworzenia certyfikatu. To strony decydują bowiem o tym, jakie działania muszą być podjęte, aby uznać daną usługę za wykonaną (nie wydaje się, żeby w tym przypadku była to usługa ciągła, do której ma zastosowanie art. 19a ust. 3 ustawy o VAT). Z chwilą wytworzenia certyfikatu jest też wystawiana faktura i w terminie 30 dni od dnia jej wystawienia jest uiszczana cała należność za ww. usługę (a więc nie mamy do czynienia w tym przypadku z zaliczką przed wykonaniem usługi, a z zapłatą za ww. usługę). W konsekwencji Czytelnik może dokonać odliczenia VAT w rozliczeniu za miesiąc wytworzenia certyfikatu, pod warunkiem posiadania w tym miesiącu faktury uprawniającej do odliczenia VAT.
www.OdliczeniaVAT.pl:
Więcej na stronie www.PodatekVAT.pl - sprawdź! | ||
www.PodatekVAT.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
07.10.2024 (poniedziałek)
25.10.2024 (piątek)
Gofin podpowiada
Kompleksowe opracowania tematyczne
Kalkulatory
Narzędzia księgowego i kadrowego
Przepisy prawne
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Podatek VAT
Forum aktywnych księgowych
|