Odliczenie podatku VAT w okresie zawieszenia działalności gospodarczej

Podatnik dokonał zawieszenia działalności gospodarczej z dniem 1 listopada 2023 r. na okres 6 miesięcy. W okresie zawieszenia otrzymał jednak faktury z tytułu umów najmu, które zostały zawarte przed okresem zawieszenia. Czy w okresie zawieszenia podatnik może złożyć JPK_V7M i wykazać w nim poniesione wydatki, czy też powinien ująć te zakupy dopiero w JPK_V7M, który złoży po odwieszeniu działalności?

Prawo przedsiębiorcy do zawieszenia działalności gospodarczej wynika z art. 23 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 ze zm.). W myśl tego przepisu, przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony, nie krótszy jednak niż 30 dni. Natomiast przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy.

Zgodnie z art. 25 wymienionej ustawy, w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Niemniej jednak w okresie tym przedsiębiorca może m.in. wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów, przyjmować należności i musi regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, zbywać własne środki trwałe i wyposażenie, czy też wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa.

Należy podkreślić, że zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wiąże się dla przedsiębiorcy z pewnymi konsekwencjami również na gruncie podatku VAT. W przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej podatnik nie ma obowiązku składania deklaracji za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy. Zwolnienie z obowiązku składania deklaracji podatkowych nie jest jednak bezwzględnie obowiązujące. Nie dotyczy ono:

podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu usług lub nabywających towary - w zakresie których są podatnikami,
okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego, a także
okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest zobowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest zobowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.

W ustawie o VAT nie określono zasad odliczania podatku VAT w okresie zawieszenia działalności gospodarczej. Organy podatkowe uznają jednak, że w związku z tym, iż odliczenie podatku naliczonego jest prawem podatnika nie obowiązkiem, zatem może on złożyć deklarację w okresie zawieszenia działalności i wykazać w niej kwotę podatku naliczonego do odliczenia.

Mając na uwadze fakt, że w okresie zawieszenia podatnik nie jest zobowiązany do składania deklaracji podatkowych, prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego może zostać zrealizowane również poprzez wykazanie tej kwoty w pierwszej deklaracji po odwieszeniu działalności gospodarczej.

Do powyższej kwestii odniosło się również Ministerstwo Finansów, które w odpowiedziach dotyczących JPK_VAT z deklaracją na pytanie: "(...) Czy w okresie zawieszenia (do 6 m-cy podatnik nie jest wykreślony) podatnik, który zrobił zakupy, ma obowiązek wysyłania pliku JPK_VAT z deklaracją za poszczególne miesiące?" wyjaśniło: "(...) Nie, w takiej sytuacji podatnik może wykonać odliczenie w JPK_VAT z deklaracją, który składa za pierwszy okres rozliczeniowy po odwieszeniu (...)".

Reasumując

W opisywanej sytuacji, zdaniem redakcji, podatnik może:

składać "na bieżąco" - mimo braku takiego obowiązku - JPK_V7M za okresy, w których działalność była (jest) zawieszona, a podatnik zgodnie z ustawą o VAT ma prawo do odliczenia VAT naliczonego, bądź też
w pierwszym JPK_V7M składanym po wznowieniu działalności gospodarczej wykazać skumulowany podatek naliczony, jaki wystąpił w okresie zawieszenia tej działalności.