Czy data produkcji samochodu wpływa na prawo do odliczenia VAT?

W czerwcu 2012 r. wzięliśmy w leasing operacyjny samochód z tzw. kratką, który został wyprodukowany w 2010 r. W dowodzie rejestracyjnym jest adnotacja, że jest to samochód ciężarowy. Samochód ten nie spełnia warunków określonych w art. 3 ust. 2 ustawy o zmianie ustawy o VAT. Czy do samochodu wyprodukowanego w 2010 r. zastosowanie mają przepisy tej ustawy? Czy możemy odliczać cały VAT z faktur dokumentujących raty leasingowe oraz od zakupu paliwa do napędu tego samochodu?

W przypadku usługobiorców użytkujących na podstawie m.in. umowy leasingu, samochody osobowe oraz inne pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony i niespełniających warunków określonych w art. 3 ust. 2 pkt 1-7 ustawy o zmianie ustawy o VAT... (Dz. U z 2010 r. nr 247, poz. 1652 ze zm.), zwanej dalej ustawą nowelizującą, kwotę podatku naliczonego stanowi 60% kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą. Suma kwot w całym okresie użytkowania tych samochodów i pojazdów, dotycząca jednego samochodu lub pojazdu, nie może jednak przekroczyć kwoty 6.000 zł. Podatnik także nie ma prawa do odliczania VAT od zakupu paliwa do tych samochodów (pojazdów) (art. 4 ustawy nowelizującej).

Obecnie, aby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczania VAT z faktur dokumentujących raty leasingowe oraz dokumentujących nabycie paliwa do napędu samochodu (o ładowności nieprzekraczającej 3,5 tony), nie jest już istotna homologacja, jaką posiada pojazd, oraz to, że w dowodzie wskazano, że jest to samochód ciężarowy. Ważny jest tylko wynik badania przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów oraz stosowny wpis w dowodzie rejestracyjnym o spełnieniu warunków wymienionych w art. 3 ust. 2 pkt 1-4 ustawy nowelizującej.

Wskazać warto, że w momencie wejścia w życie przepisów ustawy nowelizującej (tj. od 1 stycznia 2011 r.) pojawiły się wątpliwości, czy art. 4 ma zastosowanie do samochodów nabytych przed 1 stycznia 2011 r. Związane to było z jego interpretowaniem, a w szczególności jego początkowym brzmieniem "w okresie od dnia wejścia w życie ustawy do dnia 31 grudnia 2012 r., w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony". W związku z tym uznawano, iż zakaz odliczania VAT od nabytego paliwa dotyczy wyłącznie paliwa nabywanego do napędu samochodów zakupionych po dniu wejścia w życie omawianej ustawy. Świadczyć o tym miał zapis "w przypadku nabycia samochodów".

Jednak nasza redakcja od początku wejścia w życie tych przepisów uważała, że podatnik nie ma prawa do odliczenia VAT przy nabyciu paliwa do samochodu osobowego bez względu na datę jego nabycia (czy produkcji). Podobne stanowisko zaprezentował WSA w wyroku z dnia 3 lutego 2012 r., sygn. akt I SA/Wr 1692/11. Sąd wyjaśnił, że data nabycia samochodu (przed 2011 r., czy już w 2011 r.) nie jest cechą opisaną w art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej. Daty wskazane w tym przepisie wyznaczają okres obowiązywania tego przepisu, a nie są cechami samochodów. Nie można, zdaniem Sądu, z brzmienia tych regulacji wyciągnąć wniosku, że samochód osobowy nabyty w styczniu 2011 r. jest samochodem, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej, a taki sam pojazd nabyty w okresie do 31 grudnia 2010 r. nie jest samochodem, o którym mowa w tym przepisie.

Podobnie orzekł WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 2 grudnia 2011 r., sygn. akt I SA/Po 720/11, WSA w Białymstoku w wyroku z dnia 7 marca 2012 r., sygn. akt I SA/Bk 2/12, WSA w Warszawie w wyroku z dnia 6 lipca 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 2984/11.

Zatem w sytuacji przedstawionej w pytaniu, jeżeli Czytelnik nie posiada zaświadczenia z OSKP, że samochód przez niego użytkowany na podstawie umowy leasingu spełnia jeden z warunków wymienionych w art. 3 ust. 2 pkt 1-4 ww. ustawy, nie ma prawa do pełnego odliczania VAT z faktur dokumentujących raty leasingowe. Przysługuje mu jedynie prawo do odliczenia 60% kwoty VAT od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą (jeżeli użytkowanie samochodu jest związane w wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT). Przy czym suma kwot w całym okresie użytkowania samochodu, nie może przekroczyć kwoty 6.000 zł. Natomiast w ogóle nie przysługuje mu prawo do odliczenia VAT z faktur dokumentujących zakup paliwa do tego samochodu.