A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 1 (828) z dnia 1.01.2014

Można odliczyć VAT od usługi prawnej związanej z dochodzeniem roszczeń przed sądem - wyrok WSA

Podatnik, który wykonuje czynności opodatkowane, może odliczyć VAT z faktury za usługę prawną związaną z dochodzeniem roszczenia na drodze sądowej o niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy. Bez znaczenia jest, że przyznane przez sąd odszkodowanie nie jest czynnością opodatkowaną. Związek wydatku z czynnościami opodatkowanymi może bowiem mieć charakter pośredni.

(wyrok WSA w Krakowie z 28 sierpnia 2013 r., sygn. akt I SA/Kr 459/13 - orzeczenie prawomocne)

Podatnik toczył spór z kontrahentem o niewywiązanie się z umowy i w związku z tym domagał się odszkodowania za utracone korzyści. Skierowanie sprawy na drogę sądową miało na celu zabezpieczenie interesów podatnika i wyegzekwowanie jego praw wynikających z umowy zawartej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Podatnik wygrał sprawę przed sądem i zostało zasądzone na jego rzecz odszkodowanie. Radca prawny, za reprezentowanie podatnika przed sądem, wystawił fakturę, a ten odliczył VAT naliczony w niej zawarty. Organ podatkowy uznał jednak, że odliczenie nie przysługiwało. Zdaniem fiskusa, wypłacone podatnikowi odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu, a w związku z tym nabyta usługa prawna związana jest z czynnością niepodlegającą opodatkowaniu, co wyklucza prawo do odliczenia VAT.

WSA uznał jednak, że stanowisko organu jest za daleko idące. W przypadku usługi prawnej, o której mowa, należy bowiem mieć na uwadze obiektywną możliwość przyczynienia się tych usług do generowania przez podatnika obrotu podlegającego opodatkowaniu. Ponadto, stanowisko fiskusa jest sprzeczne z zasadą neutralności VAT. Ciężarem podatku nie powinni być bowiem obciążeni podatnicy w zakresie, w jakim wykorzystują zakupione towary i usługi do prowadzenia działalności gospodarczej. W tym przypadku nie występują oni bowiem w charakterze konsumentów zakupionych towarów czy usług. Sąd wyjaśnił:

"(…) Poniesione wydatki na usługę prawną celem wystąpienia na drogę postępowania sądowego o niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy wpływa na uzyskanie obrotu opodatkowanego podatkiem od towarów i usług. Samo odszkodowanie nie stanowi czynności opodatkowanej, jednak usługa radcy prawnego związana z jego dochodzeniem podejmowana była w związku z szeroko rozumianą działalnością gospodarczą. Niezbędnym warunkiem zastosowania odliczenia podatku jest istnienie związku między wydatkami a czynnościami opodatkowanymi, związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni (jak w niniejszym przypadku). W wyniku tej czynności skarżący, będący podatnikiem, uzyskuje środki pieniężne wykorzystywane do prowadzenia podstawowej działalności. Zatem jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez skarżącego są czynności opodatkowane podatkiem VAT, to wydatki ponoszone przez skarżącego za sporną usługę należy uznać za czynności, które służą prowadzeniu działalności opodatkowanej. Z tego względu podatek naliczony związany z tymi wydatkami podlegać będzie odliczeniu od podatku należnego w takim zakresie, w jakim podatek ten będzie związany ze sprzedażą opodatkowaną. Zlecenie usługi radcy prawnemu w niniejszej sprawie było bowiem związane z działalnością gospodarczą i opodatkowaną skarżącego. (…)"